Những điều cần biết về lương tháng 13 giúp bảo vệ quyền lợi

Lương tháng 13 là khoản tiền thưởng mà người lao động nhận được dựa trên mức lương cơ bản, thường được chi trả vào dịp cuối năm. Đại Lý Ngoại hạng AIA sẽ cung cấp bài viết để bạn hiểu hơn về lương tháng 13. Đây là hình thức mà nhiều doanh nghiệp áp dụng nhằm ghi nhận sự nỗ lực, cống hiến của nhân viên trong suốt một năm làm việc, đồng thời góp phần tăng cường sự gắn kết và tạo động lực làm việc bền vững cho đội ngũ.

1. Lương tháng 13 là gì? 

Lương tháng 13 là khoản thưởng cuối năm mà doanh nghiệp chi trả nhằm khích lệ tinh thần làm việc của nhân viên sau một năm cống hiến. Đây cũng là chính sách đãi ngộ quan trọng, giúp thu hút ứng viên và giữ chân người lao động chất lượng.

Dưới đây là nội dung trích dẫn chuẩn xác quy định về tiền thưởng. Điều 103 – Luật Lao động 2012 giúp bạn có cái nhìn rõ hơn.

• Tiền thưởng là khoản tiền mà người sử dụng lao động thưởng cho người lao động căn cứ vào kết quả sản xuất, kinh doanh hàng năm và mức độ hoàn thành công việc của người lao động.
• Quy chế thưởng do người sử dụng lao động quyết định và công bố công khai tại nơi làm việc sau khi tham khảo ý kiến của tổ chức đại diện tập thể lao động tại cơ sở.”

Thông qua trích dẫn trên, việc trả lương tháng 13 được căn cứ vào kết quả kinh doanh của doanh nghiệp trong năm, mức độ hoàn thành công việc của từng nhân viên, cùng với quy chế thưởng, phạt của công ty. Tùy theo từng đơn vị và doanh nghiệp, lương tháng 13 không chỉ là một phần thưởng mà còn được xem như một chế độ đãi ngộ nhằm thu hút và giữ chân nhân tài.

2. Lương tháng 13 được tính như thế nào?

Bản chất của lương tháng 13 là khoản tiền thưởng của doanh nghiệp. Do đó, cách tính lương tháng 13 có thể khác nhau tùy thuộc vào từng công ty. Dưới đây là phương pháp tính lương tháng 13 dựa vào mức lương trung bình mà người lao động có thể tham khảo.

Đối với người lao động đã làm đủ 12 tháng trở lên

Nếu người lao động đã làm việc đủ 12 tháng trở lên, mức lương thưởng tháng 13 sẽ bằng bình quân mức lương của 12 tháng trong năm đó. Công thức tính như sau:

Mức lương thưởng tháng 13 = Tiền lương trung bình 12 tháng

Ví dụ: Từ tháng 01/2022 đến tháng 06/2022, mức lương cứng của nhân viên A là 8 triệu đồng/tháng. Từ tháng 07/2022, lương tăng lên 10 triệu đồng/tháng. Áp dụng công thức trên, mức lương thưởng tháng 13 của nhân viên A sẽ được tính như sau:

Lương thưởng tháng 13 = [(8×6) + (10×6)]/12 tháng = 9 triệu đồng

Như vậy, mức lương thưởng tháng 13 mà nhân viên A nhận được cuối năm là 9 triệu đồng.

Đối với người nhân viên chưa làm đủ 12 tháng

Tính đến ngày 31/12, nếu người lao động chưa làm đủ 12 tháng, lương tháng 13 sẽ được tính dựa trên số tháng thực tế mà nhân viên đó đã làm việc.

Mức lương thưởng tháng 13 = (Số tháng làm việc trong năm / 12) x Mức lương trung bình

Ví dụ: Nhân viên A làm việc chính thức từ tháng 07/2022 với mức lương cứng là 8 triệu đồng/tháng. Tính đến hết tháng 12/2022, thời gian làm việc của nhân viên A tổng là 6 tháng. Áp dụng công thức, mức lương thưởng tháng 13 mà nhân viên A nhận được là:

Lương tháng 13 = 6/12 x 8 = 4 triệu đồng

Đối với phương pháp tính theo lương tháng 12, mức thưởng tháng 13 mà người lao động nhận được sẽ bằng tiền lương tháng 12 trong năm của họ. Đây là cách tính đảm bảo tối đa phúc lợi cho người lao động.

3. Có bắt buộc phải có lương tháng 13 không?

Từ khái niệm chung về lương tháng 13, bạn cần nắm vững các quy định liên quan để bảo vệ quyền lợi cho bản thân.

Vậy, lương tháng 13 có bắt buộc hay không? Câu trả lời là không. Theo Điều 104 của Bộ luật Lao động 2019, tiền thưởng là khoản mà doanh nghiệp thưởng cho người lao động dựa trên kết quả sản xuất kinh doanh trong năm và không phải là khoản bắt buộc. Do đó, các doanh nghiệp không có nghĩa vụ phải trả lương tháng 13 cho người lao động.

Vì văn bản luật không ghi nhận về khái niệm lương tháng 13, khi tìm hiểu và áp dụng, người lao động cần lưu ý:

• Bạn sẽ được thưởng Tết nếu hợp đồng lao động có nội dung thỏa thuận, theo quy chế riêng của doanh nghiệp hoặc thỏa ước lao động tập thể.
• Nếu không hoàn thành công việc đúng yêu cầu hoặc tình hình hoạt động của doanh nghiệp không khả quan, bạn có thể không nhận được lương tháng 13.
• Mỗi doanh nghiệp sẽ quy định các điều kiện hưởng lương tháng 13 riêng, và cách tính, mức hưởng cũng khác nhau tùy thuộc vào thỏa thuận giữa công ty và người lao động.

Tuy nhiên, để khẳng định mình là đơn vị có chế độ đãi ngộ tốt, nhiều công ty thường công bố chính sách lương tháng 13. Điều này không chỉ giúp họ thu hút mà còn giữ chân nhân tài, tạo nên một môi trường làm việc hấp dẫn và cạnh tranh hơn.

4. Lương tháng 13 và thưởng tết có gì khác nhau

Khi nói đến các khoản thưởng dành cho người lao động vào dịp cuối năm, nhiều người thường nhắc đến lương tháng 13 và thưởng Tết. Tuy nhiên, ít ai hiểu rõ sự khác biệt giữa hai khái niệm này. Mặc dù cả hai đều mang ý nghĩa khích lệ và ghi nhận những đóng góp của nhân viên, nhưng chúng có những đặc điểm và quy định riêng biệt. 

Tiêu chí	Lương tháng 13	Thưởng Tết
Khái niệm	Là khoản tiền thưởng thường được chi trả vào cuối năm, mang tính định kỳ hằng năm nếu công ty có chính sách	Là khoản tiền thưởng dịp Tết Âm lịch, có thể bằng tiền mặt, hiện vật hoặc hình thức khác
Tính chất pháp lý	Không bắt buộc theo Luật Lao động, chỉ áp dụng nếu có thỏa thuận, quy chế nội bộ, hoặc thông lệ doanh nghiệp	Cũng không bắt buộc, là một hình thức tiền thưởng tự nguyện theo Điều 104 Bộ luật Lao động 2019
Thời điểm chi trả	Thường vào cuối tháng 12 hoặc đầu tháng 1 (DL)	Thường chi vào tháng Chạp (12 âm lịch), trước Tết Nguyên Đán
Căn cứ tính	Thường dựa vào mức lương bình quân 12 tháng, hoặc lương tháng 12, tùy quy định doanh nghiệp	Có thể tính dựa trên hiệu quả công việc, thâm niên, lợi nhuận công ty, hoặc mức lương cơ bản
Tính đều đặn	Thường được xem là một khoản thưởng cố định mỗi năm nếu công ty duy trì chính sách	Không cố định, có thể có năm được thưởng, có năm không tùy tình hình kinh doanh
Tên gọi khác	Thưởng lương tháng 13, tiền thưởng cuối năm	Thưởng Tết Nguyên Đán, thưởng năm mới

5. Tổng hợp các câu hỏi thường gặp về lương tháng 13

Trong quá trình tìm hiểu về lương tháng 13, nhiều người lao động thường có những thắc mắc và băn khoăn liên quan đến quyền lợi và quy định của khoản thưởng này. Để giúp bạn nắm rõ hơn về vấn đề này, chúng tôi đã tổng hợp một số câu hỏi thường gặp về lương tháng 13. Những thông tin này không chỉ giúp bạn hiểu rõ hơn về quyền lợi của mình mà còn cung cấp những kiến thức cần thiết để bạn tự tin trong việc bảo vệ quyền lợi lao động của mình.

5.1 Lương tháng 13 có tính thuế TNCN không?

Theo Điều 3 của Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi và bổ sung năm 2012 và 2014), các khoản thu nhập chịu thuế được quy định như sau:

Thu nhập bao gồm:

• Tiền lương, tiền công và các khoản tiền mang tính chất tiền lương, tiền công.
• Các khoản phụ cấp và trợ cấp, trừ những khoản theo quy định.
• Tiền thù lao trên mọi hình thức.
• Tiền thưởng, ngoại trừ các khoản thưởng có kèm danh hiệu được Nhà nước phong tặng, các giải thưởng và tiền thưởng cho việc phát hiện và khai báo hành vi vi phạm pháp luật với các cơ quan có thẩm quyền.

Với quy định này, câu trả lời cho câu hỏi “Có phải lương tháng 13 là khoản thu nhập chịu thuế hay không?” là Có. Điều này có nghĩa là lương tháng 13 được xem là khoản thu nhập mang tính chất tiền lương, tiền công, và người lao động sẽ phải trích một phần thu nhập này để đóng thuế thu nhập cá nhân theo đúng quy định của pháp luật.

5.2 Nghỉ việc trước tết có được hưởng lương tháng 13 không?

Câu trả lời có hoặc không tuỳ thuộc vào nội dung trong hợp đồng lao động của bạn. Theo quy định của pháp luật, việc trả lương tháng 13 không phải là bắt buộc. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp vẫn áp dụng chính sách này, thường là vào cuối tháng 12 Dương lịch.

Một số công ty có thể thanh toán thưởng tháng 13 cùng với đợt thưởng Tết Âm lịch hoặc thậm chí gộp hai khoản thưởng này lại. Do đó, để hiểu rõ quyền lợi của mình, bạn cần xem xét kỹ lưỡng hợp đồng lao động đã ký với người sử dụng lao động để biết rõ quy định về việc trả thưởng lương tháng 13.

Ngoài ra, trong trường hợp bạn chưa làm đủ 12 tháng, bạn vẫn có khả năng nhận được lương tháng 13 nếu trong hợp đồng lao động có điều khoản quy định về khoản thưởng này.

5.3 Mức lương tháng 13 giữa mỗi nhân viên có khác nhau không?

Câu trả lời là có, mức lương tháng 13 giữa các nhân viên có thể khác nhau. Điều này phụ thuộc vào chính sách của từng doanh nghiệp, nơi họ có thể quy định mức thưởng dựa trên hiệu suất làm việc hoặc kết quả kinh doanh. Nhân viên có thâm niên lâu dài thường nhận được mức thưởng cao hơn so với những người mới. 

Ngoài ra, vị trí công việc cũng ảnh hưởng đến mức thưởng, với các vị trí quản lý thường nhận được khoản thưởng cao hơn. Hiệu suất cá nhân cũng đóng vai trò quan trọng, những nhân viên có thành tích vượt trội có thể được thưởng nhiều hơn. Mức lương tháng 13 không phải là con số cố định mà linh hoạt tùy thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau.

5.4 Lương tháng 13 có được tính trong thời gian thử việc không?

Trong thời gian thử việc, nhân viên thường không được hưởng các khoản thưởng như lương tháng 13. Mặc dù một số doanh nghiệp có thể có chính sách khác, nhưng thông thường, lương tháng 13 chỉ được áp dụng cho nhân viên chính thức. 

Điều khoản bắt đầu sau khi hoàn thành thời gian thử việc và ký hợp đồng lao động chính thức. Do đó, để biết chắc chắn, bạn nên tham khảo hợp đồng lao động và chính sách của công ty mình.

Đại Lý Ngoại hạng AIA, rất vui khi được cung cấp thông tin quan trọng về lương tháng 13 để giúp người lao động hiểu rõ quyền lợi của mình. Để đảm bảo quyền lợi chính đáng, người lao động cần chủ động tìm hiểu các quy định liên quan đến lương tháng 13, bao gồm điều kiện hưởng, cách tính và nghĩa vụ thuế. Mỗi doanh nghiệp có thể áp dụng quy chế thưởng khác nhau, vì vậy việc nắm rõ thông tin sẽ giúp bạn tránh những thiệt thòi không đáng có.